بنزين زيپو !؟
نزديكترين ماده اي كه به بنزين زيپو شباهت ساختاري دارد نفتا است !
نفتا به طبقهاي از سوختهاي مايع هيدروكربني با فراريت و اشتعالپذيري بالا گفته ميشود كه در برج تقطير پالايش نفت خام بين گازهاي سبك (مثل الپيجي) و نفت سفيد قرار ميگيرد. بخش عمده ميعانات گازي يعني نفتي كه از چاه گاز برداشت ميشود، نيز از نفتا تشكيل شدهاست. اين سوخت مايع از قطران زغال سنگ نيز قابل استحصال است.
بنزين زيپو !؟
نزديكترين ماده اي كه به بنزين زيپو شباهت ساختاري دارد نفتا است !
نفتا به طبقهاي از سوختهاي مايع هيدروكربني با فراريت و اشتعالپذيري بالا گفته ميشود كه در برج تقطير پالايش نفت خام بين گازهاي سبك (مثل الپيجي) و نفت سفيد قرار ميگيرد. بخش عمده ميعانات گازي يعني نفتي كه از چاه گاز برداشت ميشود، نيز از نفتا تشكيل شدهاست. اين سوخت مايع از قطران زغال سنگ نيز قابل استحصال است.
نفتا كاربردهاي متنوعي دارد. صنايع شيميايي و پتروشيمي خريدار اصلي نفتا هستند كه از آن به عنوان خوراك توليد فرآوردههاي مختلف پتروشيمي از جمله حلالها و رقيقكنندهها، مواد اوليه انواع پلاستيك، الياف مصنوعي و الكلهاي صنعتي استفاده ميكنند. براي مثال بخش عمده تينرهاي رنگرزي از نفتا تشكيل ميشود و بيشتر تركيبهاي پلاستيكي اتيلني با نفتا ساخته ميشوند.[۱] همچنين با استفاده از فرايندهاي كاتاليستي ميتوان نفتا را به بنزينهاي اكتان بالا و سوختهاي نفتي ديگر نيز تبديل كرد. نفتا حلالي بسيار نيرومند با كاربردهاي متنوع است به همين جهت براي توليد مواد شوينده و تصفيه مواد هيدروكربني ديگر نيز استفاده ميشود. همچنين از آن براي توليد جلادهندهها و لاكها و به عنوان سوخت گرمايشي و پختوپز (مشابه گاز مايع و نفت سفيد) نيز استفاده ميشود.[۲]
نفتا به طور دقيق شامل هيدروكربنهاي داراي ۵ تا ۱۲ اتم كربن ميشود كه نقطهٔ جوش آنها از ۳۰ تا ۲۰۰ درجه سانتيگراد متغير است. يعني اگر نفت خام را از ۳۰ درجه تا ۲۰۰ درجه سانتيگراد حرارت دهيم و بخش جوشيده را جدا كنيم نفتا به دست خواهد آمد. معمولا ۱۵ تا ۳۰ درصد نفت خام در اين حرارت به جوش ميآيد در نتيجه همين ميزان از نفت خام را ميتوان به طور مستقيم به نفتا تبديل كرد. البته بايد توجه داشت كه اين محدوده با بنزين (۷۰ تا ۱۷۵ درجه) و نفت سفيد (۱۵۰ تا ۲۷۵ درجه) تداخل دارد. اما نفتا در بازار معمولا در دو نوع نفتاي سبك (بين ۳۰ تا ۶۰ درجه با هيدروكربنهاي ۵ و ۶ كربني) و نفتاي سنگين (بين ۹۰ تا ۲۰۰ درجه با هيدروكربنهاي ۶ تا ۱۲ كربني) عرضه ميشود.[۳]
نفتا همچنين از اجزاي واكسهاي تميزكننده كفش است و در برخي از فندكها به عنوان سوخت استفاده ميشود. موتورهاي توربين گاز نيز قادر به استفاده از نفتا هستند و يكي از انواع سوخت جت از نفتا تشكيل ميشود.
منبع: سايت پاسارگاد تاباك